شیوه نامه و راهنمای مطالعه درس زبان برای آزمون کارشناسی ارشد و دکتری
داوطلب عزیز آزمون کارشناسی ارشد و دکتری؛
درس زبان در رشته های مختلف به عنوان یکی از درس های تأثیرگذار در نتیجه آزمون شما می باشد. دلیل اصلی آن هم پایین بودن میانگین آن در سطح کشور (معمولاً زیر 10 درصد است) و از طرف دیگر، پایین بودن انحراف معیار این درس می باشد که هر دوی این پارامترها باعث تفاوتهای بسیار چشمگیر در نمره تراز میشود که هیچ یک از درس های دیگر رشته شما چنین تأثیری را در نمره تراز شما ایجاد نمیکنند.
**لازم به ذکر است که ساختار آزمونهای زبان ارشد و دکتری نیز بسیار به هم نزدیک است و مراجع و سرفصلها و نوع مطالب مورد نیاز در هر دو آزمون برای درس زبان یکسان میباشد.
امّا علت اصلی این اشکال (یعنی پایین بودن میانگین درصد در بین داوطلبان) چند عامل مختلف است که توجه به این عوامل می تواند باعث رفع این اشکال در شما و به موجب آن، کسب نمره ترازی بسیار شگفت انگیز با زدن درصد خوب در این درس گردد:
1- تصور اشتباه برخی از داوطلبان (و یا حتی توصیه اشتباه برخی افراد کم تجربه) مبنی بر اینکه میانگین این درس پایین است پس ما با کنار گذاشتن آن چیزی را از دست نمی دهیم.
**تذکر مهم: داوطلب عزیز، یادت باشد که آزمون کنکور یک مسابقه است و در یک مسابقه، یکی از ارکان موفقیت، بهره برداری از نقطه ضعف رقیبان است. اینکه چیزی از دست ندهی اهمیت ندارد، مهم آن است که چیزی بدست آوری.
2- عدم وجود دانش کافی بر ساختار آزمون و نیازهای هر بخش از آن و زمان استاندارد پاسخگویی به آنها.
3- مقایسه اشتباه این درس در آزمون ارشد و دکتری با آزمون سراسری دوره دبیرستان.
**تذکر مهم: داوطلبان عزیز حتماً توجه داشته باشند که ساختار و نیازها و سطح آزمون درس زبان در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری کاملاً با آزمون سراسری دوره دبیرستان متفاوت است.
4- تصور اشتباه بسیاری از داوطلبان در مورد مطالعه درس زبان و فرض این موضوع که مطالعه زبان یعنی حفظ کردن واژگان. (این فرض کاملاً اشتباه است). براحتی قابل اثبات است که افرادی که حتی دارای دانش بالا در واژگان هستند نیز لزوماً نتیجه قابل توجهی در آزمون ارشد و دکتری نمیگیرند. بطور مثال، بیش از 70 درصد نیاز در بخش های گرامر و درک مطلب (که 2 بخش بسیار مهم از آزمون های ارشد و دکتری هستند) تسلط بر روشها و تکنیکهایی است که با کمک آنها به بسیاری از سئوالات این بخشها میتوان پاسخ صحیح داد، حتی بدون ترجمه خاص یا بلد بودن معنای تمامی واژگان آن سئوال یا عبارت.
5- برخی از داوطلبان دارای مدارک زبان (مثل TOEFL و IELTS و ...) هستند و اغلب فرض میکنند که با دارای بودن این مدارک زبان، دیگر نیازی به کلاس و کسب تسلط بر ساختار آزمون ارشد و دکتری ندارند. توصیه اکید من به این دسته از داوطلبان آن است که، رمز موفقیت برای کسب درصد بالا در درس زبان، علاوه بر دارا بودن دانش کافی، تسلط بر ساختار هر آزمون و دانستن روش ها و تکنیک های پاسخگویی به سئوالات آن ساختار از آزمون و البته در زمان استاندارد آن آزمون است. من در طول سالهای گذشته، داوطلبان بسیاری را دیده ام که با وجود داشتن دانش خوب و مدارک زبان بین المللی با نمره های بالا، در آزمون ارشد و دکتری اصلاً موفق عمل نکرده اند و درصد زبان آنها حتی در چند مورد، زیر 30 درصد بوده است.
6- بی توجهی به بخش گرامر آزمون زبان. برخی از داوطلبان به اشتباه فرض می کنند که چون تعداد سئوالات بخش گرامر آزمون، 5 سئوال است، بنابراین ارزش مطالعه ندارد. (البته در رشته MBA ، تعداد سئوالات گرامر، 25 تا 30 سئوال و در آزمون دکتری نیز 8 سئوال است)
به این قبیل داوطلبان این توجه را می دهم که، اولاً علاوه بر 5 سئوال ویژه در بخش گرامر (که بخش دوم در آزمون زبان ارشد سراسری است)، 2 الی 3 سئوال نیز در بخش درک مطلب از مبحث گرامر پرسیده می شوند (سئوالاتی که از شما مرجع ضمیر را می خواهند، جزو سئوالات گرامری هستند).
در ثانی، دارا بودن دانش خوب در بخش گرامر، باعث می شود که شما ساختار جملات (چه در بخش واژگان و چه در بخش درک مطلب) را بهتر درک کنید و حتی برخی ساختارهای گرامری هستند که عدم دارا بودن دانش صحیح در آنها، می تواند باعث درک اشتباه یک جمله و عبارت شده و طبیعتاً باعث اشتباه زدن سئوال مربوط به آن گردد. یک نمونه ساده برایتان مثال می زنم، few که یک صفت معروف در مباحث گرامری است به معنای "تقریباً هیچ" است و مفهوم منفی به جمله میدهد و در مقابل آن a few کاملاً مفهوم مثبت دارد و معنای "اندکی یا تعداد کم ولی قابل استفاده" میدهد و لازم به ذکر نیست که اشتباه کردن این ساختارها با هم، چگونه می تواند سرنوشت عبارت یا سئوال شما را تغییر دهد.
7- استفاده از منابع نامناسب
دوستان عزیز، دقت داشته باشید که هرگاه یک شخصی یا کتابی یا هر کسی که کار تبلیغاتی انجام می دهد (فرقی نمیکند چه آموزشی چه تجاری و ...)، وعده موضوعی عجیب و دست نیافتنی را به شما میدهد، حتماً یک اشکالی در آن وجود دارد. هیچ معجزهای بجز استفاده از روش ها و منابع معتبر و قابل اطمینان مطالعاتی نمیتواند نتیجه مطلوبی را در کوتاهترین زمان برای شما ایجاد کند.
درس زبان در کشور ما دارای اشکالات فراوانی در عرصه آموزش دانشگاهی و موسسات ارشد و دکتری است، طبیعتاً اگر قرار بود این میانبُرها نتیجه بخش باشند، میانگین و سطح دانش داوطلبان قطعاً تا به امروز تغییر می کرد ولی می بینید که اینگونه نشده است. یادتان باشد که زبان نیازمند یادگیری مطالب متنوعی است که آنها را نمی توان در چند صفحه اندک جمع آوری کرد و یاد گرفت. نیاز به آموزش و تمرین کافی و مناسب دارد. طبیعتاً داوطلبانی که این مسیر را درست طی می کنند، از امتیاز آن در نتیجه آزمونشان بهره مند می شوند.
اگر مسیر اشتباه بروید یا منبع اشتباه انتخاب کنید، 1 سال عمر شما برای آزمون تلف می شود. هیچ کسی هم مسئولیت آن را بر عهده نخواهد گرفت. مراقب باشید 1 سال عمرتان برای یک انتخاب نادرست، تلف نشود.
8- استفاده از روش های میانبُر غیر علمی برای یادگیری واژگان (روش هایی که با عناوین مختلف می خواهند با گذاشتن رمزهایی بر روی واژگان یا ساختن جمله های کمیک (خنده دار)، باعث بخاطر سپردن واژگان در ذهن شما شوند)
برای داوطلبانی که دارای سطح زبان متوسط به پایین هستند، اغلب این روشها جذابند زیرا این قبیل افراد میخواهند در کوتاهترین زمان، تعداد زیادی واژه یاد بگیرند. ولی دوستان عزیز یادتان باشد که شاید بتوان حتی 100 یا 200 واژه را با رمزگذاری در زمان کوتاهی یاد گرفت (که البته کار نکردن مستمر روی آن ها هم پس از مدتی باعث فراموشی می شوند و یادگیری مجدد را دشوارتر می کنند) ولی اگر تعداد واژه به 1000 (هزار) عدد رسید آنگاه چه می شود؟ شما قطعاً در تعداد واژه زیاد، خود آن رمزها را با هم اشتباه میکنید (به تعبیر عامیانه، قاطی میکنید) و آنگاه یک فاجعه بزرگ منتظر شماست، آن هم اشتباه گرفتن یک واژه با واژه دیگر و حتماً لازم به توضیح نیست که چه اتفاق ناراحت کننده ای ممکن است بیفتد.
**توصیه من به شما، یادگیری اصولی واژگان است (مثلاً شناخت ساختار، وندها، ریشه ها، واژگان هم خانواده و استفاده از جملات مناسب و همچنین دوره و آزمون دادن مکرر) که همگی این روش ها علمی هستند و دارای مبانی صحیح برای یادگیری می باشند.
9- بخش درک مطلب آزمون زبان شما، ترجمه نیست.
اشتباه متداولی که بسیاری از داوطلبان دارند این است که باید تعداد واژه تخصصی زیادی بلد باشند و بخش درک مطلب آزمون زبان را ترجمه کنند و به سئوالاتش پاسخ دهند.
**تذکر مهم: دوستان عزیز، درک مطلب اصلاً همان ترجمه نیست. البته که بلد بودن تعداد زیادی از واژگان تخصصی بسیار خوب است (که من هم همیشه در کلاس هایم برای داوطلبان برنامه ویژه ای در این زمینه قرار میدهم) ولی نیاز اصلی در آزمون درک مطلب، داشتن تسلط بر روش هایی است که بتوان با کمک آنها به سئوالات، در زمان استاندارد پاسخ داد.
**ما چندین سال است که در هر ترم برای آموزش این روشها، کارگاههای یک روزهای را برگزار میکنیم تا دانشجویان و داوطلبان عزیز آزمون های ارشد و دکتری بتوانند در کوتاهترین زمان، از حداقل توان خود، حداکثر بهره برداری را در آزمون داشته باشند.
برای مطالعه مفیدتر و کارآمدتر درس زبان، موارد زیر به شما توصیه می گردد:
1- زبان را هر روز بخوانید. لااقل روزی 2 الی 3 ساعت. زبان نیاز به استمرار دارد، اگر آن را ازش بگیرید، میزان اثرگذاریش کم می شود. مثل یک لیوان خاکشیر که اگر می خواهید آن را مصرف کنید، باید مدام آن را هم بزنید. این موضوع را جدی بگیرید.
2- برای مطالعه زبان، نیاز نیست همه چیز را بخوانید. هم در واژگان و هم در گرامر، بخش ها و محدوده هایی وجود دارند که می توانید با تسلط بر آن ها، بیشترین درصد را از آزمون خود کسب کنید.
**(برای اطلاع از روش مطالعه واژگان و بخش های گرامر، به فصل صفر کتاب "زبان عمومی ارشد" (نوشته بابک رستمی قراگزلو - انتشارات نصیر) مراجعه کنید)
**توضیح: داوطلبان آزمون دکتری نیز می توانند از همین کتاب استفاده نمایند.
3- درک مطلب یک روش است. بجای نگرانی از ندانستن تعداد واژه زیاد، روی این روش ها مسلط شوید و آن ها را بارها تمرین و تکرار کنید.
**(این روش ها را می توانید در فصل اول کتاب های تخصصی اینجانب، مثلاً "زبان تخصصی معماری و هنرهای ساخت"، "زبان تخصصی مهندسی عمران" و "جزوه کارگاهی روش های درک مطلب" نوشته بابک رستمی قراگزلو پیدا کنید)
4- فکر نکنید اگر نمی توانید 70 درصد یا بالاتر بزنید، یعنی وضع شما خوب نیست. نا امید نشوید. 40 درصد در این درس نیز جزو درصدهای خوب محسوب می شود. سعی کنید بهترینِ خودتان باشید و آنچه توان دارید را نشان دهید. اصل موفقیت یعنی همین.
**هیچگاه این درس را کنار نگذارید (حتی اگر ضریب آن در رشته شما پایین باشد). جبران آن (بدلیل شرایط خاصی که دارد) توسط درس های دیگر اگر محال نباشد، بسیار بسیار دشوار است.
5- برای کسب نتیجه مطلوب و تسلط بر روش های آزمون در درس زبان، شما نیاز دارید حتماً کلاس بروید. این یک تبلیغ برای شرکت در کلاس نیست، شما هر جایی که صلاح می دانید یا احساس آرامش بیشتری دارید ثبت نام کنید. ولی توصیه من را جدی بگیرید، یعنی حتماً کلاس بروید. ماهیت این درس به گونهای است که چون اولاً، در دوره دانشگاه درست ارائه نشده است (بر خلاف سایر درس های دیگر که دارای عناوین و سر فصلهای مشخصی هستند) و ثانیاً، اغلب داوطلبان روشهای صحیح مطالعه و تکنیکهای پاسخگویی به سئوالات را نمیدانند، در نتیجه مسیرهای اشتباه میروند و نه تنها نتیجه لازم را نمیگیرند، بلکه زمان خود را نیز از دست میدهند. آموزش و یادگیری زبان سخت نیست، آنگونه که خیلیها از آن می ترسند نیست. نگران نباشید، فقط انگیزه لازم را در خود ایجاد کنید. در ضمن، شرکت درکلاس، علاوه بر آموزش صحیح، به روش مطالعه و همچنین به مسیر درسی شما نیز نظم می دهد.
اغلب داوطلبانی که کلاس شرکت می کنند، بدلیل اینکه باید خود را با کلاس و قوانین و تمرینات منظم آن تنظیم کنند، خودشان نیز منظمتر می شوند و معمولاً این افراد در آزمون موفقتر هستند.
6- بجای چند منبع (که مدام از طرف اطرافیان، دوستان و .... به شما توصیه می شود) یک منبع را چند بار ولی درست بخوانید.
*اینها خلاصه و چکیده ای از تجربیات 16 سال تدریس من در عرصه آزمون ارشد و دکتری بود که دوست داشتم با شما در میان بگذارم. اکنون زمان تغییر است، از چیزی نترس، فقط تلاش کن و جوانیات را که هر سالش ارزشی بی اندازه دارد، قدر بدان و در انتخاب مسیرت هم حتماً از افراد با تجربه کمک بگیر.
موفقیت شما آرزوی من است
بابک رستمی قراگزلو